Araçlarda İnternet Deneyimi

İki hafta önceki yazımızda, 2015 Yılın Kaptan Şoförü seçilen Sayın Celal Cebeci'nin aktardığı, otobüslerde karşılaşılan teknik sorunlara yer vermiştik. O yazıda geçen 'otobüs içi internet deneyimi'nde karşılaşılan sorunlara yönelik, Telista'nın Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Yetkin Polat'tan çözüm önerileri geldi. Telista, 2004 yılında kurulmuş, iki binden fazla işletmeye çözümler sunan bir bilişim şirketi. Otobüs özelinde bu konuyu ele alırsak… Otobüs işletmecileri adına biz otobüslerde ne istiyoruz? İnternete hızlı bağlanalım, ekonomik olsun, sık sık kopmasın, paket aşımı olursa yüksek faturalar gelmesin. Araçlarda yolcuların kullanımına açık bu internet kullanım çözümüne özetle Araçta WLAN deniyor. Nedir peki bu WLAN? Gelin bunu GSM’cilerin terimleriyle değil, bizim sahada anlayacağımız dille anlatalım. WLAN; İngilizce Wireless Local Area Network kelimelerinin baş harflerinden oluşan bir kısaltma. Kablosuz Yerel Alan Ağı anlamına geliyor. GSM şirketlerinin satış temsilcisi arkadaşların hızlıca ve kısaca geçtiği bu WLAN’ı duydukça gözünüzde büyümesin, konudan kopmayın. Aslında NASA'dan bir teknoloji anlatmıyorlar. Bildiğimiz kablosuz yerel alan ağı. WLAN diyeceklerine bunu deseler, müşterilerin de gözü korkmayacak. Araçta WLAN çözümleri dedikleri de, aracımızda kablosuz yerel alan ağının kurulması… Bununla belirli bir alan içerisindeki kişilerin internetten kablosuz olarak faydalanması. Peki, internet kullanımı kablosuz nasıl oluyor diye soranlara cevap, bildiğimiz radyo frekansı teknolojisinin kullanılması ile oluyor. Belirli bir frekans kanalında verilerin iletildiği, karasal bir yöntemle... Bu hizmetten yararlanabilmek için de öncelikle 2 unsur var: biri, interneti kullanacağımız mobil cihazlarımız. Mobil cihazlarımızda kablosuz kart olacak. Bir de internetin sağlanacağı, kablosuz ADSL modem olacak.

Güvenli ve Kesintisiz İnternet

Araçlarımızda internet deneyimi sunarken ileride başımızın ağrımaması için yasal düzenlemelere dikkat etmemiz gerekiyor. Bu düzenlemelerin başında, meşhur 5651 yasası var. Hangi yolcuların hangi tarihte ve saatte, internette hangi sayfalara girdiğinin kaydını tutmanız gerekiyor. Bu kayıtları tutmazsanız, bir gün sizin sağladığınız internetten illegal işler yapılması durumunda, ilk hesap verecek olan otobüsün işletmecisi olarak siz olacaksınız. O yüzden bu internet deneyimini yolcularınıza sunarken ilk dikkat edeceğiniz konu, 5651 yasasına uygun kayıt tutulup tutulamadığı... İnternet erişimini hızlandırmak için birden fazla sim kartı kullanılabildiğini paylaştı Yetkin Polat. Bu kartların sağladığı ağların tümünden aynı anda faydalanabiliniyor, bu da internet erişiminin hızını artırıyor. Hepsini aynı anda kullanmayıp kartları bir diğerinin yedeği olarak da yapılandırabiliyorsunuz. Bu da özellikle bir kartın internet paket kotasının dolması halinde diğer karta geçerek, kota aşımının önüne geçmiş oluyorsunuz ve yüksek faturalarla karşılaşmamış oluyorsunuz. Diğer yandan 3G, 4.5G’nin kesilmesi halinde, yani kapsamasının olmaması halinde, internete uydudan erişim sağlayarak yolcularının internet kullanım deneyimini kesintisiz yaşamalarını sağlamış oluyorsunuz.

Karayolu yolcu taşımacılığı sektörümüz, gerek kullandığı otobüslerin özellikleri gerekse otobüs içi hizmetlerde dünyada sayılı bir yeri var, koltuk arkası ekranların kalitesinden otobüs içinde dağıtılan ikramlara kadar, şehir dışındaki tesislerdeki hizmet kalitesinden, otobüslerden indikten sonra semtimize kadar getiren servislere kadar. Firmalar arasındaki kıyasıya rekabetten kaynaklanan bu hizmet kalitesini artırma sürecinde, müşterilerin beklentileri doğal olarak bitmek bilmez. Peki, çoğu konuda örnek aldığımız Avrupa'dan bir örnek paylaşalım: Örneğin Avrupa'nın merkezinde Viyana'dan Bratislavya'ya otobüsle yolculuk. 1-1,5 saat sürüyor. İstanbul-İzmit gibi… Otobüs deneyimini özetlersek; otobüs içi internet, 220v priz, koltuk arkası ekran var, ikram ise sadece su-kek. Soğuk-sıcak ikram çeşitleri diye bir şey yok. Host-muavin yok. Ücretsiz otopark sağlıyor, ama servis yok. Yazıhane yok, biletini alıyorsun internetten, telefonuna gelen QR kodunu kaptana gösteriyorsun, gidip oturuyorsun. Koltuk numarası da yok. İstanbul-İzmit arasındaki otobüs deneyimiyle, Viyana-Bratislavya arasındaki deneyimi bu özetle bile kıyaslarsanız, bizim otobüsçünün hangi ek maliyetleri üstlendiği çok açık ortada. Mobil teknolojiyi etkin kullanma da cabası.■