Baş belası: İşsizlik ve kayıt dışı ekonomi
Türkiye İstatistik Kurumu, belki de en yoğun çalışan devlet kurumlarından biri. Hemen her alanda birçok araştırma yapıyor ve elde ettiği sonuçları düzenli bir biçimde yayımlıyor. Mayıs ayında düzenlediği Hanehalkı İşgücü Anketi sonuçları, ekonomistler için çok şey anlatıyor olabilir. Ancak o sonuçların hayata yansımasına baktığınız zaman hayatın, her anlamda, her geçen gün daha bir sorunlu olduğunu görüyoruz.
Rakamlar… rakamlar…
TÜİK’in anket sonuçlarına göre, işsizlik verileri, işgücüne katılım oranlarındaki artışın yeteri oranda karşılanamaması sonucunda ciddi bir biçimde yükseldi. Yani siyasilerin dediğinin tam tersine işsizlik artmış. Mevsimsel bir dönüşüm söz konusu olabilir, çalışma sezonu olmadığı için insanlar işsizmiş gibi gözükebilir. Bu etkiden arındırılmış işsizlik oranları da giderek yükselmiş. Ancak bu yükselmeyi büyük rakamlar olarak görmemek gerekir. Tabii, ülkemizin nüfusunun 76 milyon olduğunu da… Söz konusu oran Haziran 2012 döneminde yüzde 8,9 iken Mayıs 2013 döneminde yüzde 9,6 olmuş. Biliyorsunuz, ev ekonomisinde de vardır, küçük bakkal işletmesinde de: bir resmi defter söz konusu, bir de gayri resmi olanı. İşletmelerin bazı rakamları gizlemesini anlarım, ama devlet niye gizler kendi rakamlarını onu anlamakta güçlük çekiyorum. Tabii, ‘vardır muhakkak bir bildikleri’ deyip susmak işime de geliyor olabilir. Son bir yılda, resmi işsizlik oranı 254 bin kişi ilave işsizle yüzde 8,2’den yüzde 8,8’e çıkmış
Elçiye zeval olmaz
Ben sadece aktarıcıyım. TÜİK sitesine girdiğinizde bütün veriler karşınıza çıkıyor. Benim gibi, rakamların içinden çıkamam, bu kadar çok rakam beni sıkar diyorsanız, oradaki verileri alıp yorumlayan siteler de mevcut. Kimi işsizlik açısından ele alıyor, kimi kadınların ekonomiye katkısı açısından, kimi de sosyal yapıya etkisini irdeliyor.
Ama bir sayı var ki, sadece beni değil, inanıyorum ki sizleri de ilgilendirecektir: Ağırlıklı olarak umudu olmadığı için son 3 aydır iş arama kanallarını kullanmayan ve işe başlamaya hazır olduğu halde işsiz sayılmayanlar dâhil edildiğinde, işsiz sayısındaki artış 412 bine ulaşıyor. Böylelikle işsizlik oranı yüzde 8,8’den yüzde 14,7’ye çıkıyor. Bu da ‘’geniş tanımlı işsiz sayısının 4 milyon 501 bin kişi olduğu sonucunu doğuruyor.
