İspanya’da Şehi̇rlerarası Otobüs Taşımacılığı - 3

Nusret ERTÜRK / Tüm Otobüsçüler Federasyonu Genel Sekreteri

Peronların durumu

Otobüslerin park ve bekleme alanı ayrılmış. Otobüs saatinde geliyor perona yanaşıyor. Transit ayrımı yok. Gelen otobüsün nereden geldiği nereye gideceği ve hareket saati otobüsün yanaştığı peronun üzerinde ışıklı şekilde yazıyor. İnsanlar sessizce otobüsün olduğu perona gelip otobüs şoförüne e-bilet çıktılarını veya cep telefonlarındaki barkodu gösterip otobüsteki yerine oturuyorlar. Koltuklarda bayan ve erkek yanı ayrımı yok, bir erkek ve bayan yan yana seyahat edebiliyorlar. Cinsiyet eşitliği var. 

Bagaj fişi yok, her yolcu kendi bagajından sorumlu ve bagajını araca kendisi yerleştiriyor. İndiği yerde kendisi alıyor. Otobüste, muavin servis görevlisi yok.

Terminalin önünden raylı sistem geçiyor, kentiçi toplu taşıma ile her yere ulaşma alternatifi sunuyor. Kentiçi toplu taşıma ile havalimanına, tren garına ulaşma imkanı var. Terminalde hepsinin saati güzergahı ve numarası ile hangi duraktan geçtiği belli. Tüm kentiçi ulaşım alternatifleri panolarda işaretlemelerde ve info desk haritalarından görebiliyorsunuz. Özellikle metro, tren garı, havalimanı ve kentiçi toplu ulaşım ile çok iyi bağlantısı olan bu konumun planlanarak belirlendiğini görüyorsunuz. 

Otogar işletmesi bulunduğu belediyeye ait, temizlik ve güvenlik gibi konularla doğrudan belediye ilgileniyor.

İyi planlanmış

Garanada otobüs terminali Sevilla otobüs terminali gibi küçük, ancak iyi planlanmış. Genel maksatlı sosyal alanlar ve bekleme salonları mevcut. Sadece ALSA firması alt taşımacılarıyla birlikte faaliyet gösteriyor. Her yere ALSA ile ulaşabiliyorsunuz. Bilet satış ofisi var, bilet alan yok. Her yerde bilet satış makineleri var. Bu cihazları deneme fırsatı da buldum. Tek ekran çok basit; gideceğiniz yeri yazıyorsunuz, tarih veriyorsunuz, bulunduğunuz saatten itibaren gün içinde gideceğiniz yere ait tüm seferleri bilet ücretiyle veriyor. Seçimi yaptığınızda, ilgili otobüsün koltuk düzeninden yerini seçiyor ve kişisel bilgilerinizi girip ödemeye geçiyorsunuz. Ödemeden sonra biletiniz anında cihaz tarafından kesiliyor. Bu konuyu yolcu bileti kısmıyla daha detaylı anlatacağım için şimdilik kısa kesiyorum.

Gözlemlediğim üçüncü terminal ise Madrid’inki oldu. Terminalin güney eyaletlerine taşımacılık yapan işletmelerin ve uluslararası yolcu taşımacılarının kullandığı bir yer olduğunu öğrendim. Güney otoyolu ve Madrid çevreyolundan kolayca ulaşılabiliyor. Granada’dan gelirken hiç trafiğe girmeden terminale gelmişiz, anlayamadım bile. Terminal iki katlı modern bir bina, aslında beklentilerimin altında; daha büyük ve farklı bir yer bekliyordum. Bu beklentim bizdeki bu büyüklük ve heybetlik anlayışından kaynaklanıyor sanırım. Oysa küçük ve sade bir işletme mantığıyla işler sorunsuz, temiz ve güvenli bir şekilde yürütülebiliyor, bu örneklerde görüldüğü gibi.

Otobüs peronları kod farkıyla zeminden aşağıda sanki bir çukurun içine inşa edilmiş gibi. Geliş ve gidiş peronları aynı yerde ve üstü kapalı. Sol taraf gidiş sağ taraf geliş olarak ayrılmış.

Terminal binası T şeklinde inşa edilmiş. Tüm sosyal alanlar tek bir çatı altında toplanmış, ferah ve aydınlık. Yaklaşık yirmiye yakın işletme ofisi var, bu işletmelerin camında ise seksene yakın başka küçük bölgesel işletme isimleri olduğunu gördüm. ALSA ve AVANZA bürolarının önünde sıra bantları gördüm. Demek ki bazı günlerde bilet alma veya danışma sırası oluşabiliyor.  Benim gezdiğim süre içinde sadece AVANZA’nın önünde dört beş kişi vardı. Terminalin içinde ALSA ve AVANZA’nın bilet alma otomat makineleri var.

Terminal binasının içinden Méndez Álvaro metro istasyonuna ulaşabiliyorsunuz. Şehir merkezine metro ile ulaşmak mümkün; metro sistemiyle doğrudan ve aktarma yaparak şehrin birçok semtine ulaşılabiliyor. Barajas Havalimanına direkt metro bağlantısı yok, mutlaka bir aktarma yapmak zorunluluğu var. Bizdeki kent kart gibi Madridcard ile metro dahil tüm toplu taşıma araçlarına binmek mümkün, ayrıca tüm otobüslerde para geçmekte şoförden bilet alınabiliyor.

Terminale gelen yolcunun çok bagajı varsa, aktarma yapacaksa, metro yerine taksi ve toplu taşımayı daha çok kullandığını söylediler. Terminalin 24 saat açık danışma bürosu var. Ayrıca havalimanlarında gördüğümüz elektronik bilgilendirme panosu ve yolcu bekleme salonunda tv ekranlarından gelen ve giden otobüslerin saatlerini izleyebiliyorsunuz.

Terminalin bekleme salonu 24 saat açık, geceden gelenler ve sabahı bekleyenler için uyuma izni veriliyor. Zemine çizilmiş farklı çizgilerle otobüs peronlarını, metro, wc ve çıkış kapılarını kolaylıkla bulabiliyorsunuz. Otogar alanının çoğunu kaplayan otopark halka açık ve 06:30-13:30 saatleri arası ücretsiz.

Self servis hizmet veren 1 kafeterya var. Tertemiz pırıl pırıl, pazartesiden perşembeye 06-23:30 saatleri arasında hizmet veriyor, cuma ve pazar günleri ise 24 saat açık olduğunu öğrendim. Tuvaletler yüksek standartlı ve tertemiz, ayrıca ücretsiz, engellilere uygun bölümler var. Tüm terminal alanları engellilere uygun yapılmış ve düzenlenmiş. Otobüs kalkış ve geliş peronları belli eğimde yürüyen yol şeklinde yapılmış ayrıca asansör de mevcut. Bir de eczane var.

Terminal çıkışında sıralanmış taksiler var.  Yükümüz ağır olduğu için taksiyi tercih ettik. Taksiler hibrit, benzinli motor ile hareket ediyor ve elektrikli sisteme geçiyor. Çok sessiz ve çok temiz. Tüm yolcular emniyet kemeri takmadan hareket etmiyorlar. Taksimetre 4 Avro’dan açılıyor. Gece tarifesi var. Trafikte klakson sesi ve gürültü yok. 

Madrid'in ikinci önemli otobüs terminalinin, Avenida de América'da olduğunu öğrendim, ama görme fırsatım olmadı. İnternetten edindiğim bilgilerle, bu otobüs terminali çoğunlukla kuzey ve kuzeydoğu bölgesine ve eyaletlere sefer düzenleyen işletme ve yolculara hizmet veriyormuş. 

Avenida de América'da hemen hemen tüm hatlar (bir-iki istisnası hariç) Alsa tarafından işletiliyormuş. Alsa, İspanya'nın gördüğüm kadarıyla en önemli otobüs işletmesi. İç ve dış hatları işletiyor. Ayrıca turizm taşımacılığı özel araç kiralama hizmeti de veriyor. Madrid'in en önemli ikinci otobüs terminalinden de, güney terminalinde olduğu gibi, kent merkezine metro ve kentiçi toplu taşıma araçlarıyla da ulaşmak mümkün. Bu terminal de Bajaras Havalimanına otobüs ve metro ile kesintisiz bir şekilde bağlanmış. ■

İspanya’da ulaşım tefrikamız devam edecek…