Geçen yılın Mayıs ayında 103.914 adet olan ihracat taşıma sayıları 2019 yılı Mayıs ayında 9% artış ile 112.863 adet oldu. Ocak-Mayıs toplamında ise Türk araçlar geçen yılın aynı dönemine göre 3% artış ile ilk 5 ayda toplam 515.141 adet ihracat taşıması gerçekleştirdi. Yabancı araçların geçen yıl Mayıs ayında 31.860 adet olan taşıma sayıları 2019 yılı Mayıs ayında 1% artış ile 32.175 adet oldu. Ocak-Mayıs toplamında ise yabancı araçlar geçen yılın aynı dönemine göre 1% düşüş ile ilk 5 ayda 145.160 adet ihracat taşıması gerçekleştirdi. Türkiye’nin ihracat taşımasında, Türk ve yabancı araçlar Ocak-Mayıs toplamında geçen yılın aynı dönemine göre 2% artış ile 660.301 adet ihracat taşıması gerçekleştirdi.
Avrupa genelinde önceki aylarda olduğu gibi düşüş eğilimi devam ederken, sadece komşu ülkelerde; Bulgaristan %11, Romanya %7, Yunanistan %12 olmak üzere olumlu sonuçlar görülüyor. Almanya %5, İtalya %16, Fransa 7% olmak üzere önemli ihracat ülkelerine taşımaların düşmesi dikkat çekiyor. Avrupa ülkelerine toplamda %3 düşüş görülüyor. BDT ve Orta Asya ülkeleri incelendiğinde Rusya Federasyonu’na 2% artış dikkat çekerken, Türki Cumhuriyetlerin tümüne taşımacılık sayılarının arttığı görülüyor. BDT ve Orta Asya bölgesine yapılan ihracat taşımaları genel toplamda %9 düşüş göstermiş olsa da Dilucu Sınır Kapısı üzerinden Nahcivan’a yapılan taşımaların bu düşüşe sebep olduğu biliniyor. Ortadoğu ülkelerine yapılan ihracat taşımalarında Irak’a, Suriye’ye ve İran’a taşımalar artmış olmasına rağmen Körfez ülkelerine yapılan taşımalar ciddi düşüşler gösteriyor. Genel toplamda ise geçen yılın aynı dönemine göre 11% artış olduğu görülüyor.
“İhracat taşımalarında Asya pazarı büyüyor”
Konuyla ilgili açıklama yapan UND İcra Kurulu Başkanı Alper Özel, “İhracat taşımalarında rotanın çevrildiği Asya ülkelerinde artış devam ederken, Avrupa tarafında düşüş devam ediyor. Orta Avrupa ve Batı Avrupa ülkelerine yapılan taşımalarımızı ihracat parametreleri dışında incelediğimizde, transit geçiş koridorlarında yaşanan yetersiz geçiş belgesi kotası ve transit taşımalardaki engellerin bu düşüşün en önemli nedenleri olduğunu görüyoruz. Başta Macaristan belgelerinin kısıtlı olması ve güzergâh üzerindeki ülkelerde transit geçiş belgesi sorunları sebebiyle taşımalar farklı güzergahlar üzerinden yüksek maliyetlerle yapılmak durumunda kalıyor. Avrupa’daki düşüşe karşın Türki Cumhuriyetlere yapılan ihracat taşımalarının önemli oranda artıyor. Türki Cumhuriyetleri arasında büyük artışın olduğu Özbekistan’a ve büyük bir potansiyele sahip olan Rusya’ya yeterli sayıda geçiş belgemizin olmaması, Rusya’ya yapılan taşımalarda vize sorunları yaşanması bölgeye olan ihracatımızın gelişimini engelliyor. Ukrayna ve Rusya üzerinden diğer ülkelere transit taşımalarımızda önemli bir engel olan Rusya’nın Ukrayna’ya getirdiği transit yasağına alternatif çözüm üretilmesi, özellikle Kazakistan gibi ülkelerde ihracatımızın artışına sebep olacak. Türkmenistan’ın Tacikistan yüklerine yönelik uygulamaları sebebiyle hem ihracat hem ithalat yönünde beklemeler devam ediyor. Söz konusu iki ülke arasındaki sorunun düzelmesi durumunda bölgeye yapılan ticaret hareketlerinde daha fazla artış olacağını öngörüyoruz” diye konuştu.
“Körfez ülkelerine uygun maliyetli bir koridor oluşturulmalı”
Ortadoğu ülkelerine bakıldığında Irak’a, Suriye’ye ve İran’a yapılan taşımaların arttığını, ancak Körfez ülkelerine yapılan taşıma sayılarında ciddi oranlarda düşüş yaşandığını ifade eden Alper Özel, “Körfez işbirliği ülkelerine yüksek ulaşım maliyetleri ve transit güzergâh sorunları sebebiyle düşüş devam ediyor, açılan Suriye-Ürdün sınır kapısında maliyetlerin fazla olması ve güvenlik sorunları olması sebebiyle Türk taşımacılar tarafından bu alternatif kullanılmıyor. Körfez işbirliği ülkeleri ile Türkiye arasında uygun maliyetli bir koridor oluşturulması durumunda taşımaların yüksek oranda artması bekleniyor” dedi.
“BDT ve Ortadoğu ithalat taşımalarında %21 artış”
Türk araçlarının ithalat taşıma sayıları 2019 yılı mayıs ayında geçen yılın aynı dönemine göre neredeyse aynı kalarak 38.691 adet oldu. Ocak-Mayıs toplamında ise Türk araçlar geçen yılın aynı dönemine göre 8% düşüş ile ilk 5 ayda 172.701 adet ithalat taşıması gerçekleştirdi. Türkiye’nin ithalat taşımasında, Türk ve yabancı araçlar genel toplamında geçen yılın aynı dönemine göre 8% düşüş ile 257.017 adet ithalat taşıması gerçekleştirdi. İthalatta da tüm Avrupa ülkelerinde düşüş eğilimi olduğu dikkat çekiyor. Avrupa ülkelerinden yapılan ithalat taşımaları Ocak-Mayıs 2019 döneminde %7 düşüş ile 120.183 adet olarak gerçekleşti. BDT ve Ortadoğu ülkelerinden ise Ocak-Mayıs toplamında 21% artış ile 25.444 adet ithalat taşıması yapıldı.
Yabancı araçların Türkiye’ye boş giriş sayısı arttı
Ülkemize yük almak için boş giriş yapan yabancı araçlar sayılarını %28 oranında artırdı. Boş giriş yapan yabancı araçların başında %80 artış ve 15.066 adet ile Bulgaristan geliyor. Türk taşımacılar, aylık toplam 70.000 araç ile kendi ülkelerine boş dönüş yaparken yabancı araçlar ise ülkemize yük almak üzere aylık 15.500 adet boş giriş yaptı.
Türk taşımacıların ithalat taşımalarında %8 oranında düşüş yaşaması Ocak-Mayıs 2019 döneminde özellikle Avrupa ülkelerinden boş dönüş sayılarının toplamda %15’e yakın ciddi bir oranda artmasına sebep oldu. Özellikle Batı Avrupa, Doğu Avrupa ve Güney Avrupa ülkelerinde boş dönüş sayıları ciddi oranlarda arttı. Yabancı araçların Avrupa ülkelerinden Türkiye’ye boş girişleri sayıları ise %64 oranında artış ile Türk araçlarına kıyasla hem oransal hem de sayısal olarak daha fazla artmış durumda. İlk 5 ayda sadece Avrupa’dan 50.000’e yakın yabancı araç ülkemize yük almak üzere boş giriş yaptı.
