Otobüsçüler, Yolcu Taşıma Araçlarında Engelli Erişimi raporunu

Türkiye Otobüsçüler Konseyi adına TOFED ve TOF Genel Başkanları, Yolcu Taşıma Araçlarında Engelli Erişimi raporunu hazırlayarak ilgili Bakanlıklara ulaştırdı.

Raporu aynen yayınlıyoruz:

Bilindiği gibi engelli vatandaşlarımızın toplumsal yaşama katılımları ile ilgili 01/07/2005 tarih ve 5378 sayılı kanunun geçici 3.maddesi, 25/02/2014 tarih ve6518 sayılı kanununda yer alan 75. Madde ile yenide düzenlemeler yapılmıştır.Bu düzenlemelerde özetle;

* Şehir içi ve şehirlerarası tarifeli yolcu, dolmuş, öğrenci ve personel servisleri ile turizm ve ücretsiz ulaşım hizmetlerindeki her türlü amaç için otomobil dışında minibüs,midibüs ve otobüs ile yolcu taşımayı kapsaması;

* Amacın engelli erişimi için tekerlekli sandalye ile araca giriş ve güvenli olarak taşımayı öngörmesi;

* Halen kullanılmakta olan yaklaşık  630.000 toplu taşıma arcı nın 07/07/2018 tarihine kadar engelli erişimine uygun hale getirilmesi

* Otomobil dışında her türlü amaç ile yolcu taşımada kullanılmak üzere pazara arz edilecek yerli veya ithal yeni araçların da 06/08/2014 tarihine kadar engelli erişimine uygun hale getirilmesi hükmü yer almaktadır.

* Yasa mevcut araçların dönüşümü için bazı koşulların yerine getirilmesi şartı ile 4 yıl lık bir geçiş süresi tanımaktadır.

Her alanda olduğu gibi taşıt araçlarındada engelli erişimini sağlamak üzere Hükümetimizin AB uyum süreci içinde 2005 yılından itibaren uygulamaya koyduğu bir dizi mevzuat çerçevesinde çalışmalar devam etmektedir.Bu çalışmalarda cari uygulamalara göre düzenleyici bir etki analizi yapılmadığı gibi ilgili tarafların görüşleride alınmamıştır(Meslek örgütleri, Bilim Sanayi ve teknoloji bakanlığı,Ulaştırma Denizcilik ve haberleşme Bakanlığı,İçişleri Bakanlığı).Bunun sonucu olarak birçok yönü ile uygulamada gerek işletmeciler ve araç sahipleri ,gerek yurt içinde küresel standartlara göre üretim yapan sanayicilerimiz için önemli sorun yaratacak nitelik taşımaktadır.

Şöyleki:

-Yasaya göre 630.000 taşıt 4yıl içinde tekerlekli sandalye ile engelli erişimine uygun hale getirilecektir.

* Bu taşıtların %80 i 5 yaşın üzerindedir

* Taşıtlarınönemli bir bölümü bu amaç için teknik olarak tadilata uygun değildir.

* söz konusu taşıtların engelli erişimine uygun hale getirilmesi için taşıt başına ortalama  20. 000 Euro yatırım yapılması gerekmektedir. Bu yatırımın tutarı20.000 Euro . 630.000= 12.600.000.000 Euro lukfaturadır. Dünyanın en pahalı akaryakıtını kullanarak yaşam mücadelesi veren Taşımacıların bu faturayı ödemesi mümkün değildir.

* Söz konusu taşıtların çok büyük bir bölümünün değeri engelli için yapılacak  20.000 Euro lukyatırımın altındadır.

* Söz konusu taşıtlar engelli erişimine uygun hale getirildiğinde taşıt başına 4 koltuk kaybına uğrayacaktır. 630.000 taşıt 2.500.000 koltuk kaybı yanında bagaj hacmi darılacağı için diğer yolcuların bagajlarınıdataşıyamaz duruma gelecektir.

* Yapılacak düzenleme ile taşıma kapasitesi %  15 daraltacaktır. Söz konusu taşıtların kar marjı bu rakamı çok altındadır

* Taşıtların birçoğunda engelli asansörünün yerleştirileceğim kaset boşluğu bulunmamaktadır.

* Eski taşıtlarda yapılacak tadilatlar taşıtların statik yapısını bozacağından muhtemel kazalarda çok daha ağır sonuçlar doğuracaktır.Bu nedenle trafikte can ve mal güvenliği bakımından her türlü tadilatınküresel teknik mevzuata uygun yapılması ve Bilim Sanayi ve Teknoloji BAKANLIĞI tarafından da denetlenmesi şarttır.Bu konuda idari altyapıda yetersizlikler bulunmaktadır.

* Bir taşıtın yapım süresi en az 5 gün sürecektir.Buna  göre 630.000 taşıt için gerekli olan zaman 3.100.000 gündür.Bu tadilatlar lisanslı olmak kaydı ile onbinlerce atölyeyi gerektirmektedir.Böyle bir yapı bırakın Türkiye'yi bu süre içinde dünyada bile kurulamaz.

- Ülkemizde ULAŞIM engelli vatandaşlarımızın sayısı ve ulaşım talepleri ile ilgili istatistikler bilinmemektedir.Bu konuda gerekli çalışmalar sağlıklı bir şekilde yapılmalıdır.

- Adayı olduğumuz AB ülkeleri dahil  olmak üzere Dünyanın hiç bir ülkesinde bu şekilde bir uygulama yoktur.

* Ekonomisi en güçlü olan Almanya söz konusu çalışmaları 2016 yılında uygulamak üzere ilgili bakanlıklar ve üretici ve taşımacı kuruluşların STK larından oluşan bir komisyon marifeti ile çalışmalarını sürdürmektedir.Bu konuda Almanya ile işbirliği yapılabilir.

* Fransa başta olmak üzere bazı ülkelerde zorunlu olmamak kaydı ile engelli taşıtı alanlar  % 30 indirimle teşvik edilmektedir.

* AB uyum çalışmalarına paralel olarak kent içi ve kısa mesafe taşıtlarında ülkemizde engelli taşımaya uygun taşıt sayısı her geçen gün artmaktadır.İstanbulda engelli taşımaya uygun taşıt sayısı % 30 lara ulaşmıştır.

* Okul ve personel taşıtlarında engellilerin bulunduğu hatlara ihale şartnameleri ile ihtiyaç kadar taşıt alınarak sorun çözülecektir.

Sonuç olarak yasa nın BUGÜNKİ  şekliyle uygulanması mümkün görülmemektedir.Bugünki şekliyle uygulamaya konduğu taktirde bir kaos ortamı doğacaktır.

Öneriler:

Sektörlerimizde ekonomik ve sosyal travmalara sebep olacak yasa ilgili bakanlıklar, üretici ve taşımacı meslek guruplarının STK ları nın katılımı ile yeniden değerlendirilmelidir

-Almanya başta olmak üzere AB ülkeleri ile paralel çalışmalar ilgili bakanlıklar ve mesleki STK lar marifeti ile sürdürülmeli eşgüdümlü ve eş zamanlı hareket edilmelidir

-ENGELLİLERLE ilgili uygulamalar teşvik kapsamına alınmalıdır

-ULAŞIM altyapıları ( otogarlar, yol konaklama tasisleri ) engelli ulaşımına uygun hale 

getirilmelidir

-Turizm taşımacılığında engelli ulaşımı teşvikli ve isteğe bağlı olmalıdır 

-Turizm taşımacılığında taşıma kapasitesine göre belli sayıda Özmal mecburiyeti getirilebilir.

-ULAŞIM engelli vatandaşlarımızın ULAŞIM taleplerini karşılamak üzere bir ÇAĞRI merkezi oluşturulmalıdır

-Otogarlarda engelli ULAŞIM talepleri için gerekli araç ve donanımlar bulundurulmalıdır.

-Engellilerden gelecek taleplere göre firmalar otogarlarda karşılama yapmak ve yol boyun ca refakat etmek üzere yeterli  sayıda  eğitimli ve sertifikalı bay ve bayan görevli bulundurmalıdır.

-ULAŞIM engelli ,ihtiyaçlı vatandaşlarımız ücretsiz taşınmalıdır.Ücretler Aile ve Sosyal Politikalar  BAKANLIĞI tarafından karşılamamalıdır.

Saygılarımızla