Best Van: Belirsizlik çok uzun sürmez

2015 yılında DEAŞ terör örgütünün Irak’ta etkin olması sonrasında e-vize sürecinin başladığına dikkat çeken İrem Bayram, “DEAŞ terör örgütü ile birlikte e-vize uygulaması hayata geçti. e-vize ile taşımalarımız olumsuz etkilendi. Bu sorunun çözümüne yönelik taleplerimizi birçok kez dile getirdik. Bir çözüm olmadı. Şimdi ise Kuzey Irak’taki referandum süreci ile gelişmeler tamamen farklı bir yöne, boyuta doğru ilerliyor. Biz ilk başta bu olaya ülke vatandaşı olarak bakıyoruz. Daha sonrasında, ticari kısmına bakıyoruz. Şu an bir şeyler söylemek zor. Belki 10-15 gün sonra yorumlamak daha kolay olacak ama bugün Habur Sınır Kapısının kapatılmasıyla ticarete büyük zarar gelecek. Ayrıca bu hendek olayları sırasında sınır kapısının kapatıldığında gördük ki, biz çekildiğimizde pazar hemen İran’a kayıyor. İran’ın sınır kapısını kapatacağız açıklaması bir anlam taşımıyor. Çünkü çok gündeme gelmeyen bir konu var. İran’da kapı kapansa bile çantacılık serbest, eskiden Aksaray’da olduğu gibi. Araçsız gidiyorsunuz, istediğinizi alıyorsunuz. Bu her zaman geçerli ve hala devam ediyor. Bir kez daha belirtmekte yarar var: Biz sınır kapısını kapattığımız anda pazar hemen İran’a kayacaktır” dedi. 

Ticaret hacmi çok büyük 

Kuzey Irak’ta Türk mallarına büyük rağbet olduğunu da belirten İrem Bayram, “Kuzey Iraklıların ticarette birinci öncelikleri hep Türkiye. Çünkü Türk ürünlerini çok seviyorlar ve kaliteli buluyorlar. Bu algı çok önemli. Bunu sağlam tutmamız gerektiğine inanıyorum. Umarım bu süreç diyalog ile aşılır. Bu durum ekonomik olarak da ticari olarak da her iki tarafa da zarar verecektir. Çünkü Irak, en çok ticaret yaptığımız ülkeler arasında. İran ile de ticaretimiz var ama Irak seviyesinde değil. Van’a gittiğimde her zaman hayranlıkla izliyorum, çok fazla İranlı turist var. Ama Iraklılar kadar harcama yapmıyorlar, çünkü pazar olarak iç doygunluğa ulaşmışlar ve kendi ürünlerini üretiyorlar ve mal almak için değil, gezmek için geliyorlar. Irak’tan gelen herkes ülkesinde satmak için mal alıyor” dedi. 

Ben umudumu koruyorum 

İrem Bayram, Kuzey Irak’a tek yönlü seferler yapıldığına dikkat çekti: “Referandum öncesinde yoğun şekilde buraya gelen Türkmenleri geri götürüyoruz. Türkiye’ye gelen Türkmenlerin yüzde 70’i mutlaka Best Van ile seyahat etmiştir. Ama dönüşler, yani oradan buraya gelişler ciddi anlamda az. Kapı kapanacak endişesi ile gelmiyorlar. Şu anda günde karşılıklı 10 sefer yapıyoruz. Kapı kapanırsa, oradan çekileceğiz başka hatlara yönleneceğiz. Ama kapının kapanması ticarete çok ciddi zararlar verecektir. Ben sınır kapısının açık kalacağına yönelik umudumu koruyorum.” 

Irak hattında 330 bin yolcu 

2017 yılını 2016’ya göre çok daha dolu geçirdiklerini belirten İrem Bayram, “Bunun birinci etkeni e-vize almada doygunluğa ulaşıldı. Bireysel başvuru ile elçilikten vize alınabiliyor. İlk zamanlar yoğunluk vardı vize almak daha zordu, ama şu anda doygunluk süresine geldi ve verilen vizeler 2 veya 3 yıllık. Oranın da maddi durumu toparlandı. DEAŞ’tan sonra çok çöktüler. Maddi ve manevi toparlanan insanlar artık tatil yapmak için gelebiliyor. Irak hattında, geçen yıla göre yüzde 40 büyüme elde ettik. Dolar kurundaki artışın da gelirimize etkisi olumlu oldu. Son bir yılda Irak hattında 330 bin yolcu taşımışız. Daha önceki bir yıl bu sayı 200 bindi” dedi.

Son 10 yılın en iyi yazı 

Bayram, “İç hatlarda da Best Van Turizm olarak çok iyiydik. Son 10 yılın en iyi yazını geçirdik. Bunu etkileyen birçok parametre vardı. 2016 yılında, hem filo hem hizmet anlamında yenilikler yaptık, bu yıl onun meyvelerini topladık. 2018’i planlamamız şu an için çok zor, çünkü çok büyük bir belirsizlik içindeyiz. Ama ben bunun uzun süreceğine inanmıyorum. Bir ay sonra iyi veya kötü anlamda her şey belirlenir” dedi. 

Yolcu ile gönül bağı

İrem Bayram, Irak hattında elde ettikleri yüksek yolcu sayısının nedenini şu şekilde açıkladı: “Burada önemli etkenlerden birisi Türkmenlerde yarattığımız Best Van Turizm farkı. DEAŞ döneminde risklere rağmen seferlerimizi durdurmadık. Bu, özellikle Kürt yolcuda ciddi bir gönül bağı kurmamızı sağladı. Best Van marka değeri olarak seviyesini korudu, hizmet kalitemiz kulaktan kulağa giden bilgi olarak yayıldı ve başarı geldi. 

Online sistem hızlı değil 

Yapamadıkları seferleri bildirerek ceza ile karşı karşıya kalmadıklarını, ancak ceza uygulamasının yanlış olduğunu düşündüğünü belirten İrem Bayram, “Çünkü sistem yeterince hızlı değil. Bunu online ortama taşısalar ve biz, anında bildirsek hiç sıkıntı değil. Ama şu an sistem çok işler değil. Dilekçe yazıyoruz, sonra nedeni soruluyor. İlk günden itibaren bunu yanlış buluyorum. Son iki saatte veya hafta sonu iptal etme hakkı verirse sıkıntı kalmaz. Bakanlık sistem açıldığında sorun kalmayacağını söylüyor, inşallah olur. Ben hiçbir şeye karşı değilim, yeter ki düzgün kontrol edebilelim” dedi. ■


Irem Bayram: Irak taşımalarında 30 araç kullanıyoruz. Yeni yatırım yapma şansımız hep var, ama şuan kararımız yok.