Irak taşımalarında belirsizlik

Referandum öncesinde, Erbil ve Kerkük’e günde iki sefer gerçekleştirdiklerini ve geliş ve gidişleri ortalama yüzde 85 dolulukla sağladıklarını belirten Fasih Kırmızıgül,  “Buradan gidişlerde araçlarımız dolu gidiyor. Referandum süreci ile araçlarımız boş gelmeye başladı. Şu anda 300 bine yakın Iraklının Türkiye’de olduğu söyleniyor. Iraklılar gidiyor ama gelmiyorlar. Hava ulaşımı da durmuş, ama Habur Sınır Kapısı’nın kapanması işlerimizi tamamen durdurur. Artık büyük bir heyecanla haber ve gelişmeleri takip ediyoruz” dedi. 

e-vize beklerken…

Yaşanan olumsuzlukların taşıma süreçlerini direkt olarak etkilediğini belirten Kırmızıgül, “Bu süreç tabii ki tedirgin ediyor. Ödenmesi gereken borçlarımız var. 2015 yılında Mercedes-Benz Türk’ten fabrika çıkışlı özel 2+1 13 adet Travego otobüs aldık. Aldıktan iki ay sonra e-vize sorunu ile karşı karşıya kaldık. Biz iki yıldır sürekli umut ettik, e-vize sorunun çözümünü bekledik, o, çözüm aşamasına gelmedi ama şimdi kapının kapanması konuşulmaya başlandı. Bu araçlar özel yapıldı. İç hatlarda kullanmak çok mümkün değil. 6 ay bu araçlar için bekledik. Umarız sorunlar çözüme kavuşur ve ticaret tekrar normale döner. Çözülmezse biz biteriz” diye konuştu. 

İyiye gidecek, karamsar değilim 

Son günlerde yapılan açıklamaların daha olumlu olduğuna da değinen Fasih Kırmızıgül, “Karamsar değilim. Bizim görüşümüz iyiye gidecek. Sayın Cumhurbaşkanının son konuşması bizleri çok umutlandırdı. Buraya yüzlerce Iraklı mal almak için gelip, dönüyordu. Referandum öncesinde mal almak için gelenler şimdi mal almadan dönüşe geçti. Çünkü belirsizlik bu insanları tedirginliğe itiyor ve alışveriş yapmıyorlar. Referandum öncesine kadar günde en az 15 otobüs, 10 uçak dolu yolcu geliyordu. Çok ciddi bir ekonomik hareketlilik vardı. Günde 1700 dolayında tır çıkış yapıyordu kapıdan” dedi.

Habur’un alternatifi 

Kırmızıgül, Habur Sınır Kapısına alternatif olarak dile getirilen Halil İbrahim Kapısını da değerlendirdi: “Bu kapı Habur’un 20 km daha ötesinde, ama orada çok ciddi güvenlik sorunları var. Bu açılsa bile rayına oturması çok uzun zaman alır. Umudumuz diyalog ortamının korunması ve Habur Sınır Kapısının işlerliğinin devam etmesi. Eğer kapı kapanırsa, oradaki vatandaşlar da çok olumsuz etkilenecek. Suudi Arabistan ve Irak arasında 30 yıldır kapalı olan kapı da bir ay önce açıldı. O kapıdan Suudi Arabistan’a da gidebilme imkanımız olacaktı. Şimdi bunu düşünmek bile zor.”  

Yolcu beraberindeki eşya 

Sınır kapısında yaşadıkları zorluklara da dikkat çeken Kırmızıgül, “Bu sorunlar çözülür, ticaret en kısa sürede eski haline döner umudundayız. Tabii, sınır kapısında yaşanan sorunlara da çözüm bulunması gerekiyor. Yolcuların yanında olmayan eşyaların taşınmayacağı yönünde Bakanlığın açıklamalarının olduğu söyleniyor. Yolcunun yanında götürdüğü faturalı mala da zorluklar çıkartılıyor. Buna anlam veremiyoruz. Aslında buna teşvik getirilmesi gerekiyor. 2017 yılının başından beri bu sorunu yaşıyoruz. Hiçbir kapıda bu durum sorun olmazken, Habur Sınır Kapısında bu, sorun olarak karşımıza çıkıyor. Aslında mal ihracatına katkı sağladığımız için sevinilmesi lazım. Irak’la ticaretimiz çok ciddi şekilde ülke ekonomisine katkı sağlıyor” diye konuştu.

Yüzde 15 yolcu daha fazla 

2016 yılına göre 2017’nin yüzde 15 daha iyi seviyede gittiğine dikkat çeken Fasih Kırmızıgül,  “Uçaklara e-vize imkanına rağmen iyi bir yıl geçirdik. İnsanlar uçakla geldiler ama dönüşlerini otobüsle yaptılar. Biz de TÜRSAB üyesiyiz ama bu imkanlar bize uygulanmadı. Şu anda Bağdat’tan uçak seferleri yapıldığı için de hava ulaşımında da yolcu sayısı düştü” dedi. 

Yapılamayan sefere ceza 

Yapılamayan seferlerden dolayı ceza kesilmeye devam ettiğini de belirten Fasih Kırmızıgül, “B1 ile bir seferi yapıyoruz. Diğer seferi bir anda iptal etmeniz kolay değil, ama 2 bin 200 dolar maliyeti olan bir seferi de araçta yolcu sayısı yetersiz olduğunda yapmanız da zarar veriyor. Bize ‘Bir hafta önce bildirin’ deniliyor. Ama bir hafta önce yolcu olup olmayacağını nasıl bilebiliriz ki... Belgelerin birleştirilmesi bir çözüm olacak. Ama seferin iptali halinde ceza yazmanın gerçekten hiçbir anlamı yok. Ayrıca Iraklı firmalarla aramızda araç yaşı konusunda haksızlık var. Irak bizden 5 yaşı geçmemiş araç isterken onlar 2000 model araçlarla ülkemize yolcu getirebiliyorlar. Bizim de rekabet koşulunu aynı seviyeye getirmemiz gerektiğine inanıyorum. Ayrıca İstanbul’a gelmek için sınır kapısından ülkeye giriş yaptığımda bana 300 litre mazot limiti koyulurken, Iraklı taşımacıya bu tür bir sınırlama konulmuyor. Bu büyük bir haksızlık değil mi? Üstelik Irak’tan çıkarken her 50 litre için Irak’ta biz ödeme yapıyoruz” dedi. ■