Taşıma Güvenliğinde Ortak Sorumluluk Gerekli

Marmaris’te yaşanan üzücü kaza bazı soruları da gündeme getirdi. Seyahat güvenliğinin sağlanabilmesinde her kesime sorumluluklar düşüyor. Taşımacının güvenli bir seyahati sunması için gerekenlerin yanı sıra mevzuattaki açıkların da giderilmesi gerekli.

GÜNDEM 22.05.2017, 10:59 22.05.2017, 11:06 Taşıma Dünyası
Taşıma Güvenliğinde Ortak Sorumluluk Gerekli

Marmaris’te yaşanan kazada aracın D2 belgesine kayıtlı olduğu, taşıt kartı belgesinde de görülüyor. D2 belge sahibinin ifadesinde ise kaza yapan araçla 17 aydır herhangi bir iş bağlantısının bulunmadığı dile getiriliyor. Uzun süredir turizm taşımacılığı alanında sözleşmeli taşıtlar konusunda bir belge ticareti yapıldığı ve bunun önlenmesi gerektiği de vurgulanıyor. D2 belgesine kaydedilen sözleşmeli taşıtların kontrolü ve denetimi için yetkililerin ve Bakanlığın mevzuat açısından eksiklikleri gidermesi gerekli.  


Daha sık, daha sıkı ve daha etkin denetim

Karayollarında seyahat güvenliğinin sağlanabilmesi, buna ilişkin kuralların yeterli biçimde bulunmasına ve bunlara uyulmasına bağlıdır. Bu kuralları, tüm taşıtlara uygulanacak kurallar ve ticari amaçlı taşımalara uygulanacak kurallar şeklinde ayırmak mümkündür. Buna da bağlı olarak kuralların uygulamasına ilişkin denetimlerin yapılmasının ötesinde bu denetimlerin ticari taşımalarda farklı kapsamda olması gerekmektedir. Bunu da dikkate alarak bir denetim listesi oluşturulmasında fayda vardır. 

Kim denetleyecek?

Karayolları Trafik Kanun ve Yönetmeliği ile Karayolu Taşıma Kanun ve Yönetmeliği hükümlerine göre; polis, jandarma, UDH Bakanlığı yetkili personeli, gümrük görevlileri ve terminallerdeki belediye zabıtası kendi alanlarına giren konularda denetim yapmakla görevli ve yetkilidir. 

Etkin denetim 

İstenen sonucun alınabilmesi için denetimlerin caydırıcılık sağlayacak sıklıkta ve yerlerde, tam kapsamlı ve eksiklikler konusunda tavizsiz uygulanması gerekir. 

Ne kontrol edilecek?

• Aracın trafik ve tescil belgesinin varlığı, eksiksizliği
• Aracın muayenesinin yapılmış olması
• Zorunlu sigortaların varlığı (tüm araçlarda trafik, yolcu taşımalarında ferdi kaza koltuk)
• Şehirlerarası taşımalarda aracın taşıt kartı olması (bu belge aracın bir taşımacının belgesine kayıtlı olduğunu gösterir)
• Şehirlerarası tarifesiz taşımalarda taşımacı ile taşınan grup arasında taşıma sözleşmesi varlığı
• Şehirlerarası tarifesiz taşımalarda taşıma faturası kesilmiş olması
• Sürücünün uygunluğu (araca uygun sürücü belgesi, ticari taşımalarda SRC mesleki yeterlilik belgesinin varlığı, araç kullanma süresi vb. konularda uygunluk)

Marmaris kazası…

Bu üzücü kazada en çok taşıtın durumu konuşuldu. Yukarıdaki hususlardan hangilerinin uygun olduğunu bilmiyoruz. Ancak EGETURDER’in açıklamasına göre kazaya karışan taşıtın sözleşmeli olarak bir turizm taşıma belgesine (D2) kayıtlı olduğu ve bunun sonucunda geçerli taşıt kartına sahip olduğu görülüyor. 
Seyahat acentesi etkisi

Grup taşımalarının seyahat acentesi marifetiyle yapılmasında acente, grup adına yukarıdaki denetimleri yapabileceğinden risk azalabilir. Zaten farklı kişilerden grup oluşturarak tur düzenlenmesi hakkı sadece acentelere aittir. Ancak önceden oluşan ve ticari amacı bulunmayan gruplar kendi adlarına sözleşme yaparak seyahate çıkabilirler. 

Sorumluluğun yaygınlaştırılması

Yukarıda adı geçen görevlilerin yanı sıra turizm taşımalarında, taşınanların da kendi güvenlikleri açısından bazı kontroller yapması gerekebilir. Sözleşme yapmak, bu sözleşmede yukarıdaki şartlara uygunluğu taşımacıdan istemek ve sefer başlangıcında muayene, sigorta ve taşıt kartını sorgulamak düşünülebilir. 

Yetki belgesi sahibinin sorumluluğunun arttırılması

Yetki belgesi sahipleri; taşımalarda kullandıkları özmal taşıtlar için doğrudan sorumlu olduklarından, daha fazla özen göstermeleri beklenir. Keza tarifeli taşımalarda kullandıkları sözleşmeli taşıtlar için de itibarlarını korumak açısından özenli olabilirler. Tarifesiz/turizm/grup taşımalarında ise durum farklı olabilmektedir. Bazı taşıtlar belirli bir bedel karşılığında taşıma belgesine sözleşmeli olarak kaydedilip taşıt kartı sahibi yapıldıktan sonra bunların yaptıkları taşımalar, belge sahibi taşımacının tamamen ilgisi ve denetimi dışında yapılabilmektedir. Bunun önlenebilmesi için taşımacının, sözleşmeli taşıtlarının yapacağı taşımalara dahil edilerek sorumluluğunun arttırılması gerekir. Bu kapsamda taşımacı adına tanzim edilmesi gereken faturanın aranması yanında imzalanacak taşıma sözleşmesinin, sözleşmeli taşıt sahibiyle değil, taşımacıyla yapılması zorunlu olmalıdır. Buna zorlamak için taşımacı adına hazırlanmış matbu sözleşmenin kullanılması, bunlarda seri/sıra numarası ve tarih uyumu aranması düşünülebilir. Aksi halde sözleşmeli taşıt sahibi taşıtını bedel karşılığında, taşımacının belgesine kaydettirmenin sonrasında taşımacıyla hiç temas etmeksizin kendi adına ve biraz da denetimsiz olarak taşıma yapmayı sürdürecektir. Taşıtların durumuna ilişkin bilgi alınması ve sözleşmelerin taşımacının bilgisiyle hazırlanması gibi konularda teknolojiden de faydalanılmalıdır. 

Ticari taşıtlara özel

Her ne kadar yük taşıtı-yolcu taşıtı, özel taşıt-ticari taşıt, sürücü-şoför ayrımı olmaksızın trafik ortamında her unsur pay ve sorumluluk sahibi ise de başkalarına taşıma hizmeti sunan ticari taşımacıların ve onların ticari taşıtlarının daha iyi şartlarda olması ve daha iyi, daha sık, daha çok denetlenmesi yerinde olacaktır. Bunun için ticari taşıtların plaka vs. yoluyla görünürlüklerinin arttırılması ve denetleme anlamında pozitif ayrımcılık yapılması düşünülmelidir. 

Muayene süresi bakımından özel taşıtlarda iki, ticari taşıtlarda bir yıl ayrımı var. İyi, ama yeterli mi? Bir yılda 250-300 bin gibi kilometre yapan ticari taşıtlar var. Böyle olunca bir yıl bile fazla oluyor. Belki, her 100 bin kilometrede bir muayene uygun olabilir. Ancak takibi zor ve güvenilir olmayabilir. Bunun yerine bir yıllık süre altı aya indirilebilir. Bu ara muayene, istasyonların yanı sıra yetkili servislerde de yapılabilir. ■

Yorumlar (0)
banner116
banner117
5
kısa süreli hafif yoğunluklu yağmur
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 21 57
2. Fenerbahçe 22 54
3. Samsunspor 22 43
4. Eyüpspor 22 39
5. Göztepe 22 35
6. Beşiktaş 21 35
7. Başakşehir 22 33
8. Kasımpaşa 22 31
9. Trabzonspor 21 29
10. Alanyaspor 22 28
11. Rizespor 22 27
12. Gaziantep FK 21 26
13. Antalyaspor 22 26
14. Konyaspor 22 24
15. Sivasspor 22 23
16. Kayserispor 21 20
17. Bodrum FK 22 17
18. Hatayspor 22 10
19. A.Demirspor 21 5
Takımlar O P
1. Kocaelispor 23 48
2. Karagümrük 23 42
3. Erzurumspor 23 40
4. Gençlerbirliği 23 37
5. Bandırmaspor 23 37
6. İstanbulspor 23 36
7. Ahlatçı Çorum FK 23 35
8. Keçiörengücü 23 34
9. Boluspor 23 33
10. Pendikspor 23 33
11. Ümraniye 23 32
12. Esenler Erokspor 23 31
13. Amed Sportif 23 31
14. Ankaragücü 23 30
15. Manisa FK 23 30
16. Sakaryaspor 23 30
17. Igdir FK 23 29
18. Şanlıurfaspor 23 28
19. Adanaspor 23 19
20. Yeni Malatyaspor 23 -21
Takımlar O P
1. Liverpool 23 56
2. Arsenal 24 50
3. Nottingham Forest 24 47
4. Chelsea 24 43
5. M.City 24 41
6. Newcastle 24 41
7. Bournemouth 24 40
8. Aston Villa 24 37
9. Fulham 24 36
10. Brighton 24 34
11. Brentford 24 31
12. Crystal Palace 24 30
13. M. United 24 29
14. Tottenham 24 27
15. West Ham United 24 27
16. Everton 23 26
17. Wolves 24 19
18. Leicester City 24 17
19. Ipswich Town 24 16
20. Southampton 24 9
Takımlar O P
1. Real Madrid 23 50
2. Atletico Madrid 23 49
3. Barcelona 23 48
4. Athletic Bilbao 23 44
5. Villarreal 23 40
6. Rayo Vallecano 23 35
7. Real Sociedad 23 31
8. Girona 23 31
9. Osasuna 22 30
10. Mallorca 22 30
11. Real Betis 23 29
12. Celta Vigo 23 28
13. Sevilla 23 28
14. Getafe 23 27
15. Las Palmas 23 23
16. Espanyol 23 23
17. Leganes 23 23
18. Valencia 23 22
19. Deportivo Alaves 23 21
20. Real Valladolid 23 15