Otobüs Yangınlarında akıllardan kalan üç nokta

Yaz aylarında yaşanan otobüs yangınlarından sonra akıllarda kalan sorular. Makine Mühendisi Alpay Lök'ün uzman gözüyle otobüs yangınlarının nasıl önlenebileceğine yönelik değerlendirme yazısını okuyucularmızın dikkatine sunuyoruz.

GÜNDEM 25.10.2019, 16:34 25.10.2019, 16:58 Taşıma Dünyası

Otobüs Yangınlarında akıllardan kalan üç nokta

Yaz aylarında yaşanan otobüs yangınlarından sonra akıllarda kalan üç nokta oldu:

1) Piyasada dolaşan şehirlerarası otobüsler güvenli değil,

2) Şehirlerarası otobüslerin yakıt/elektrik/fren sistemlerinde tehlikeli değişiklikler yapılıyor,

3) Bu konuda aydınlatıcı bilgileri TMMOB üyesi makina ve elektrik mühendisleri veriyor.

6 Ağustos 2019 tarihli yazımın ardından sekiz adet daha otobüs yandı ve bugüne kadar 2019 yılında toplam 14 otobüs yanmış oldu. Bu yangınlarda ne yazık ki 5 vatandaşımız (2.8.2019) yaşamını yitirdi. Konu yazımızda çözüm önerilerini yazmakla birlikte daha da somutlaştırmak için bir güncelleme yapmak istedim. Bu somut önerilerle amacım 2020 yılında otobüs yangınlarını en aza indirmek ve can kaybını önlemek.

A) OTOBÜS YANGINLARINI AZALTMAK İÇİN ÖNERİLER:

1) 8 bin şehirlerarası otobüse (CLASS III) 1 Haziran 2020’ye kadar Otomatik Yangın Söndürme Sistemi (OYSS) montajı yapılmalı,

2) OYSS’nin geriye dönük zorunluluğu Karayolu Trafik Yönetmeliği 1 Sayılı Cetvel (Araçlarda Bulundurulması Gereken Teçhizat ile Bunların Niteliklerini Gösteren Cetvel) içinde yayınlanmalı,

3) OYSS’nin ve Yangın Algılama/Uyarı sisteminin düzgün çalıştığı üreticisinde veya servisinde ISO/IEC 17020 sertifikalı MMO mühendislerinin gözetiminde 3 ayda bir yapacağı teknik denetimle güvence altına alınmalı,

4) TÜV TÜRK araç muayenesi geçen yıl içinde yapılması gereken Yangın Algılama/Uyarı ve OYSS’nin belgelerini görmeden otobüs muayenesi yapmamalı. Ağır Kusur (AK) olmalı,

B) OTOBÜS KAZALARINI AZALTMAK İÇİN ÖNERİLER:

B.1) PİLOT ÇALIŞMA:

5) Teknik Güvenlik Denetimi (TGD) listesi OSD üyesi otobüs üreticilerinin SSH/ARGE bölümleri ve MMO işbirliğiyle hazırlanmalı. (SSH: Satış Sonrası Hizmetler Bölümü)

6) TGD: FREN/ABS/AEBS/LDW/ESP/ECE R 90, Yakıt/Emisyon/Egzoz/AdBlue/SCR/DPF, Jant/Lastik, Direksiyon, Aydınlatma/Far, Acil güvenlik çıkışları, Elektrik Tesisatı, Yangın Uyarı/Söndürme sistemi, Takograf/Hız sınırlayıcı, Havalı kapı kuvvetleri, yapılacak teknik denetlemede donanım ve yazılımda fabrika çıkışı değerleri aranmalı,

7) Kasım ve Aralık 2019 aylarında çeşitli markalardan 400 otobüse yetkili araç servislerinde (SSH) OBD (Araçüstü Arıza Teşhis Cihazı) kullanımı ve MMO işbirliğiyle TGD yapılmalı. Trafikte can güvenliğini tehlikeye sokacak ve tip onayını düşürecek kusurlar bakım/tadilat/parça tespit edilmeli. Bu aşamada Müdahale/tamirat yapılmamalı.

B.3) ARA DEĞERLENDİRME:

8) 31 Aralık 2019’da elde edilen sonuçlar değerlendirilmeli. TGD listesi elden geçirilmeli ve TGD 02 hazırlanmalı.

9) Ocak - Mayıs 2020 aylarında Yetkili araç servislerinde MMO gözetiminde 8 bin otobüse TGD 02 yapılmalı. Ardından aynı serviste müdahale/tamirat yapılarak kusurlar giderilmeli.

10) Eylül-Aralık 2020’de 8 bin araca tekrar TGD 02 yapılarak nihai rapor hazırlanmalı.

B.2) SON DEĞERLENDİRME VE TGD’NİN DEVREYE ALINMASI:

11) Elde edilecek sonuçlara göre ve uzlaşılacak TGD 03 listesiyle yetkilendirilecek kuruluşlar MMO’yla birlikte şehirlerarası otobüslere kademeli şekilde artarak yıl içinde 4 (dört) sefer TGD 03 denetimi yapmalı.

12) Uygulamadan elde edilecek sonuca göre diğer ticari araçlara TGD’nin yaygınlaştırılması düşünülmeli. Almanya’da ağır ticari taşıtlara uygulanan Sicherheitsprüfung (SP) gibi.