Kazalara karşı yol denetimi esas olmalı

Son dönemde otobüs kazalarında ve bu kazalardaki can kayıplarındaki artışlara bağlı olarak İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, kazaları analiz edip azaltıcı çözüm önerilerinin belirlenmesi amacıyla 1 Mart 2018 Perşembe saat 14.00’te bir toplantı düzenliyor. Bu toplantıya İçişleri Bakanlığı mensupları yanı sıra, kanunla kurulmuş meslek örgütleri olarak TOBB ve TESK yolcu taşımacılığı sektör meclisi ve tüm diğer sivil toplum kuruluşları davet edildi. Katılımcılar, hazırlayacakları raporlarını toplantıda sunacaklar.   

Taşıma Dünyası olarak ülkemizin bu çok önemli sorununa katkıda bulunacak toplantıda esas olmasını istediğimiz önerilerimizi paylaşmak istiyoruz.

Sürücü-şoför ayrımını, otobüsler için ayrı bir ehliyet türü olduğunu, yeni dönemdeki ehliyet ve eğitim düzenini dahi bilmeyen, hala ağır vasıta şoförü, kaptan gibi terimlerle konuşan insanlar muhatap dahi alınmamalıdır. 

Ticari araçlar üzerine yoğunlaşılması normal olmakla birlikte, yolları ortak kullanan tüm araçlar dikkate alınarak önlemler belirlenmelidir.

İnsan taşımaları nedeniyle otobüsler üzerinde yoğunlaşılması yine normal olmakla birlikte, özellikle de yük taşımacılığındaki ağır vasıtalar incelemeye alınmalıdır.

Belgeler üzerinde denetim imkanı nedeniyle D1 belgeli otobüslerin terminallerden kalkışları önemli olmakla birlikte, büyük çoğunluğu oluşturan D2 ve diğer belgeli otobüslerin de kapsama alınması gerekir. 

Diğer taşıtlarla birlikte farklı belgelere sahip tüm otobüslerin kapsanabilmesi açısından başta şoförlerin çalışma süreleri ve diğer kurallara uyumunda esas denetim yol güzergahları üzerinde yapılmalıdır. 

Sürücü ve şoför eğitimi

Yeni ehliyet türleriyle birlikte, bunların eğitimleri de gözden geçirilmiştir. Yeni uygulamalar dikkate alınarak bu alandaki yetersizlikler ve öneriler belirlenmelidir. 

Uygun sürücü belgesi alındıktan sonra da eğitim gerekli olmakla birlikte, bu ek eğitimler eskiyi tekrarlamanın ötesinde önceden tespit edilen eksiklikleri gidermeye yönelik olmalıdır.

Şoförlerin kullandığı araç türüne, araçların yurtdışı-yurtiçi, illerarası-iliçi-şehiriçi kullanımına göre uygun sürücü belgesi ve ek belgeler gerekmekle birlikte mevcut sürücü belgesi ve mesleki yeterlilik belgesi türlerinin uygunluğu değerlendirilerek, bunlar üzerinde değişiklik yapılması ve ek belge ihtiyacı bulunmalıdır. 

Şoförlerin faaliyetini kolaylaştıran, gerekli uyarıları yapan ve sefer davranışlarını kaydedip analiz imkanı sunan teknolojik araç gereç ve sistemlerin araçlarda ve yollarda tam olarak ve dış müdahale edilmeksizin çalışır vaziyette bulunması sağlanmalıdır. 

Kötü kullanımlara prim sınırlaması getiren tavan prim gibi anlayışlar kesinlikle terk edilmeli, bunun yerine firma ve araç bazında trafik güvenlik analizleri sağlanarak iyi firma ve araçların daha düşük sigorta primi ödemesi imkanları yaratılmalıdır. 

Tespit edilen ihlallerde sıfır tolerans uygulanarak cezalandırma yapılmalıdır. Çok sayıdaki ihlalden ancak sınırlı bir kısmının denetimle tespit edilebileceği dikkate alınarak ihlallere uygulanacak cezalar caydırıcı düzeye getirilmelidir. 

Taşıma güvenliğinin, firmaların ve çalışanlarının ekonomik durumuyla ilgisi olmakla birlikte; toplantının tümüyle veya büyük ölçüde ekonomik durumu iyileştirici önerilere ayrılmaması gerekir.

Taşımacıların sivil toplum örgütlerinde doğrudan görev almaktan kaçındığı dikkate alınarak, bu örgütlerdeki profesyonellerin ötesinde firma sahip ve yetkililerine, toplantıda mutlaka görüşlerini ifade etme imkanı verilmelidir. ■