Şehirlerarasında 100 Km Açmazı!

Karayolu Taşıma Kanunu’nun kabulünden itibaren D1 yetki belgeleriyle yapılabilecek taşımalar özellikle de 100 km’ye kadar şehirlerarası taşıma yapılıp yapılamayacağı konusunda önemli gelişmeler sağlandı. Hala da bu konudaki tartışmalar bitmiş değil. 

İlk yönetmelik

Karayolu Taşıma Kanunu’nun verdiği yetkiye dayanarak iliçi ve 100 km’ye kadar illerarası (şehirlerarası) taşımaları düzenleme yetkisi valiliklere bırakıldı. Buna da bağlı olarak 100 km’ye kadar illerarası taşımaların Bakanlık yetkisindeki D1 yetki belgeleriyle yapılmasına imkan verilmedi. 

İkinci yönetmelik 

2009’da yayımlanan Yönetmelik ile valiliklere bırakılan yetkiler, Bakanlık bünyesine alındı. Önceden Y belgesi ile yapılan iliçi ve 100 km’ye kadar illerarası taşımalar D4 yetki belgesi olarak düzenlendi. Buna da bağlı olarak 100 km’ye kadar olan illerarası taşımaların D1 yetki belgesiyle de yapılma imkanı doğdu. Ancak bu imkan bazı sınırlamalar getirilerek kullandırıldı. Bu arada B1 belgelerine de D1 belgesiyle yapılan taşımaları yapma imkanı kazandırıldı. Bu sorun iki belgenin ortak sorunu haline geldi. B1 ve D1 belgeleriyle 100 km’ye kadar illerarası taşıma yapılması tartışmaları zaman zaman gündeme gelmeye devam etti. 

Yeni Yönetmelik

Önceden de var olan kalkış-varış noktalarındaki yetkili otoritelerden olumlu görüş alma şartına bağlanan D4 yetki belgelerine ilişkin hususların Bakanlıkça düzenleneceği belirtildi. Ancak B1 ve D1 tanımlarında 100 km’yi kapsamama gibi bir değişiklik olmadı. Bu durum adı geçen belgelerle 100 km’ye kadar taşıma yapılabileceği şeklinde yorumlanırken ve aksi yönde bir düzenleme görülmezken 41’inci maddenin 5’inci fıkrası önemli bir değişikliği getirdi. 

Yeni durum

B1 ve D1 yetki belgesi sahipleri iliçi ve 100 km’ye kadar şehirlerarası mesafelerdeki yerler arasında 22:01-04:59 saatleri dışında yolcu bindiremez. Bu durum bir anlamda bu belgelerin belirtilen saatler dışında iliçi ve 100 km’ye kadar taşıma yapamaması anlamına geliyor. Yönetmeliğin derinliklerindeki bu durum pek çok kişi tarafından fark edilmeyip boş tartışmalar yapılabiliyor. Bakanlığın bu durumu netleştirmesi, eğer B1-D1’ler ile bu taşımalar yapılamayacaksa sadece D4’lerle mi yapılacağı sorusunu cevaplaması gerekiyor. 

Son durum

B1-D1’lere yasaklanan, D4’ler ile düşük standartta yapılıp ihtiyaçları karşılamayan illerarası taşımalar için yeni bir çözüm, komşu belediyelerin birbirlerinin alanlarına yönelik ortaklaşa taşıma yapmaları şeklinde gündeme geliyor. Çok uygun şartlarda yapılan bu taşımaların desteklenmesi ve mevzuata net biçimde işlenmesi gerekiyor. ■

Kocaeli - Sakarya otobüs seferleri

Dr. Zek Dönmez Kocaeli-Sakarya belediye taşımaları