25.01.2025, 17:17

AB’de Araç Muayenesi

Araç muayenesi en kısa tanımıyla bir aracın yola elverişli olduğunun ve biraz daha geniş teknik bir tanımla fabrika çıkışında almış olduğu onayların devam ettiğinin teyididir.

1996 yılına kadar AB ülkeleri kendi ulusan mevzuatlarına dayanarak muayene yaparken, üye ülkeler 1996 yılında yayınlanan ve asgari şartları tanımlayan 96/96/EC “Yola Elverişlilik” teknik denetimini kabul etti. Üye ülkeler “Çabuk, Basit ve Ucuz” temel prensibine göre yapılan ve ISO/IEC 17020 muayene standardına göre akredite edilmesi istenen istasyonlarda teknik denetim yapmaya başladılar.

Araç Muayenesi ile ilgili AB mevzuatı yıllar içinde iki değişikliğe uğradı:

- 2009 yılında 2009/40/EC ve

- 2014 yılında 2014/45/EC

2014 yılındaki teknik mevzuat hazırlanırken üç noktaya dikkat edildi:

- 2016 yılında devreye giren Genel Güvenlik Mevzuatı (GSR1) mevzuatıyla ağır taşıtlarda zorunlu olan ESP, AEBS ve LDW gibi güvenlik paketlerini denetleyebilecek teknik donanıma (OBD cihazı) sahip olmak,

- Trafik ölümlerini yarıya indirmeyi planlayan 2020 trafik hedefini sağlamak,

- Elektrikli Araçlar (EV, BEV, HEV, PHEV) için iki noktada muayene.

2025 yılında devreye girmesi beklenen yeni mevzuatta şu noktalara ağırlık verilecek:

- Trafik ölümlerini yarıya indirmeyi planlayan 2030 trafik hedefini sağlamak,

- Elektrikli araçlara daha detaylı muayene maddeleri,

- 2024 yılında devreye giren Genel Güvenlik Mevzuatı (GSR2) ile gelen sistemlerin denetlenmesi.

Üye ülkeler isterlerse muayene sıklığını artırabilirler veya ek muayeneler koyabilirler. Örneğin Almanya tüm araçları HU diye adlandırdıkları AB mevzuatına göre denetlerken, ağır ticari taşıtları SP mevzuatına göre ek ve sökme/takmalı bir denetimden daha geçirdi. Bu şekilde daha sıkı bir denetim sağlandı, örneğin yıllık HU muayenesindeki fren kusuru %5’e indi.

TÜRKİYE’DE ARAÇ MUAYENESİ

Ulaştırma bakanlığı o tarihte AB’de geçerli olan 96/96/EC mevzuatından yararlanarak 23.09.2004 tarihli ve 25529 numaralı Resmi Gazete ile “Araç Muayene İstasyonlarının Açılması ve İşletilmesi hakkında Yönetmelik” yayınladı ve buna dayanarak ihaleye gitti.

29 Mayıs 2024 tarihli 8572 numaralı Resmi Gazete ile araç muayenesinin yenilenme süreci başlatıldı. Ancak şartname bedeli yüksek olduğu için detaylara ulaşmak mümkün olmadı. 4 Kasım 2024’de SÖZCÜ gazetesinde CHP Sivas milletvekili Ulaş Karasu’nun “Adrese teslim ihale” başlığıyla verilen haber dışında basına düşen bir haber olmadı.

MEVCUT MUAYENENİN SORUNLARI:

- 2007’den itibaren UAB web sitesinde yayınlanan “kusurlar tablosu” 27.07.2021 tarihli UAB kararıyla artık web sitesinde yayınlanmıyor. Neden?

- 2014/45/EC yayınlanmadığı için muayenede OBD cihazı kullanılmıyor,

- Elektrikli araçlar için ek muayene maddeleri yok,

- Kamyon, çekici ve römork gibi ağır taşıtların fren testleri yüksüz yapılıyor, blokaj yeterli görülüyor ve çekici el freni testi kamyon el fren testi gibi yapılıyor.

- Kusurlar tablosu hatalarla dolu: ayarsız kısa far HK gibi

YAPILMASI GEREKENLER:

- Süreç şeffaf olmalı ve tartışılmalı,

- Muayene mevzuatı AB ile uyumlu olmalı ve değişmeli,

- Ağır taşıtlara Almanya’daki SP gibi ek muayene konulmalı,

- İngiltere’deki gibi şirketlerde araçlarda sorumlu Filo Mühendisi olmalı

Yorumlar (0)
banner116
banner117
5
kısa süreli hafif yoğunluklu yağmur
banner153
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 21 57
2. Fenerbahçe 21 51
3. Samsunspor 22 43
4. Eyüpspor 21 39
5. Göztepe 21 34
6. Başakşehir 21 32
7. Beşiktaş 20 32
8. Kasımpaşa 21 28
9. Alanyaspor 21 28
10. Rizespor 21 27
11. Trabzonspor 20 26
12. Gaziantep FK 21 26
13. Antalyaspor 21 25
14. Konyaspor 22 24
15. Sivasspor 21 23
16. Kayserispor 21 20
17. Bodrum FK 21 16
18. Hatayspor 22 10
19. A.Demirspor 21 5
Takımlar O P
1. Kocaelispor 22 45
2. Erzurumspor 23 40
3. Karagümrük 22 39
4. Gençlerbirliği 23 37
5. Ahlatçı Çorum FK 23 35
6. Bandırmaspor 22 34
7. İstanbulspor 22 33
8. Keçiörengücü 22 33
9. Pendikspor 23 33
10. Boluspor 22 32
11. Ümraniye 22 32
12. Amed Sportif 22 31
13. Esenler Erokspor 23 31
14. Ankaragücü 22 30
15. Manisa FK 23 30
16. Sakaryaspor 23 30
17. Igdir FK 23 29
18. Şanlıurfaspor 22 28
19. Adanaspor 23 19
20. Yeni Malatyaspor 23 -21
Takımlar O P
1. Liverpool 23 56
2. Arsenal 24 50
3. Nottingham Forest 24 47
4. Chelsea 24 43
5. M.City 24 41
6. Newcastle 24 41
7. Bournemouth 24 40
8. Aston Villa 24 37
9. Fulham 24 36
10. Brighton 24 34
11. Brentford 24 31
12. Crystal Palace 24 30
13. M. United 24 29
14. Tottenham 24 27
15. West Ham United 24 27
16. Everton 23 26
17. Wolves 24 19
18. Leicester City 24 17
19. Ipswich Town 24 16
20. Southampton 24 9
Takımlar O P
1. Real Madrid 22 49
2. Atletico Madrid 22 48
3. Barcelona 22 45
4. Athletic Bilbao 23 42
5. Villarreal 22 37
6. Rayo Vallecano 23 35
7. Girona 23 32
8. Osasuna 22 30
9. Mallorca 22 30
10. Real Betis 23 29
11. Real Sociedad 22 28
12. Celta Vigo 23 28
13. Sevilla 22 28
14. Getafe 22 24
15. Las Palmas 22 23
16. Leganes 22 23
17. Espanyol 22 23
18. Deportivo Alaves 22 21
19. Valencia 22 19
20. Real Valladolid 23 15