İlkbaharı kaybettik, en azından yazı kurtaralım
29 Nisan - 17 Mayıs tarihleri arasında tam kapanma sürecine girmemiz ile geçen seneye geri döndük. Pandemi süreci 2020 Mart ayında başladığında tam kapanma süreci başlamıştı. Seyahatler de, zorunlu haller dışında, izne bağlı olarak yapılabiliyordu. Aynı duruma geri döndük. Sektör olarak Bayram’ı bekliyorduk ama yine bayramda Bayram yapamayacağız.
Tam kapanma kararının açıklandığı günden beri Türkiye genelinde otogarlarda büyük bir yoğunluk yaşandı. İstanbul Otogarı’ndaki hareketlilik seviyesi yüzde 150 noktasına geldi. Bu, tek ayaklı bir hareketlilikti. Fiyatlar zaten rekabetçi bir seviyedeydi. Bu hareketliliğin çok fazla bir yararı olmayacak. Bu arada bilet fiyatlarının çok arttığına yönelik yolcu şikayetleri üzerine büyük firmaların yöneticileri ile konuştum. Bir hafta önceki fiyatlar neyse onu uyguladıklarını söylediler.
Sadece uzun yol firmalarının bazıları dönüşte boş gelecekleri için daha önce kısıtlı dönemdeki fiyatlarını uygulayabiliyorlar. Yine de fiyatlar rekabetçi fiyatlar. Sektörde bir fırsatçılık söz konusu değil. İstanbul Otogarı etrafındaki korsan taşımacılar yine fahiş fiyatlarla taşımacılık yaptılar. Bu konudaki tespitlerimizi ilettik. Kolluk kuvvetlerinin gerekli yaptırımları uygulayacaklarına inanıyoruz.
Yüzde 50 kapasiteye geri dönüldü
Sıkıntılardan bir tanesi de yeniden yüzde 50 kapasite kuralına geri dönüş oldu. Aynı aileden bireylerin yan yana seyahat etmesinde bir engel yok diye düşünüyoruz. Kısıtlama sadece 17 gün ile sınırlı. Daha sonrasında, otobüslerin yine tam kapasiteyle bilet satışına devam etmesi gerektiğini düşünüyoruz. Gerekli önlemler alındıktan sonra otobüsler tam kapasite ile çalışabilmeli. Kısıtlama sonrasında yüzde 50 kapasitenin devam etmesi sektör için yeni bir yıkım olur. Otoyol, köprü, sigorta, motorlu taşıtlar vergisi aynı ama yüzde 50 kapasite ile yolcu taşıyacaksınız ve üstelik aynı fiyatla! Böyle bir şey olamaz. Yüzde 50 kapasite şartı uçaklarda yine yok.
Tam kapanma kararı daha önce alınmalıydı
Bize göre tam kapanma uygulama kararının daha önce alınması doğru olacaktı. Bu karar alınsaydı, biz de bayramı bayram gibi geçirebilecektik. Geç alınmış bir karar, ama doğru bir karar. Her zaman har şeyde ilk önce sağlık. Sağlık yoksa hiçbir şeyin de anlamı yok. İnşallah olumlu sonuçlarını görürüz. Sezonla ilgili endişemiz var yine de, istenilen sonuçlara ulaşılamaz ise 17 günlük kapanmaya ek olarak 10 günlük bir kapanma kararı daha gelebilir.
Aşılananların seyahatleri engellenmesin
İlkbaharı kaybettik, en azından yazı kurtaralım. Bu süreçte aşı hızlansın. Aşılanan kişi sayısı arttıkça umudumuz büyüyor. Aşılanan insanların seyahatinin önüne bir engel konulmasın. Onlarla ilgili bir düzenleme yapılması gerektiğine inanıyoruz. Aşılanan insanların bir arada seyahat etmesine bir engel olmamalı. Aşılanan kişiler HES kodu ile seyahat edebilmeli. 2020 yılını kaybetmiştik, 2021 yılı da kayıp yıl olarak tarihe geçecek. Sıkıntılı bir süreç yaşayacağız, o görünüyor.
Kısa Çalışma Ödeneği uzatılmalı
Bu arada bizim sektörel taleplerimiz var. Önce teşekkür ediyoruz, Sayın TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Kısa Çalışma Ödeneği’nin devam etmesini gündemi getirdi ve bu alanda bir adım atıldı, 3 ay daha uzatıldı. Bu da yetmeyecek gibi görünüyor. Sıkıntılar devam ediyor, borçlar, krediler, vergiler bütün bunların hepsi sektöre sıkıntı yaşatıyor. Kısa Çalışma Ödeneği’nin yılsonuna uzatılmasında çok büyük bir yarar görüyoruz. Bu da yetmez, Motorlu Taşıtlar Vergisi’nin ikinci taksitinin alınmaması lazım. Sigorta konusunda araçların büyük bir çoğunluğu parkta yatarken biz sigortaları zamlı olarak ödüyoruz. Bu konuda ilgili bakanlıklar ve kurumların bir düzenleme yapması ve araçlarla ilgili 6 ay süre uzatımı yapılması lazım. Bu maliyetler ödenemez durumda.
İBB örnek bir davranış sergiledi
İstanbul Otogarı’nda kiraların artması gündeme gelmişti, ancak şu an hâlâ eski uygulama devam ediyor. İBB Başkanı Sayın Ekrem İmamoğlu’na ve Belediye Meclisine teşekkür ediyoruz. İstanbul Otogarı hem çıkış ücreti hem de kiralarla ilgili örnek bir davranış sergiledi. Alibeyköy Terminali’nde de aynı uygulamanın olması için gerekli yazışmaları yaptık. Bütün otogarlardan bunu bekliyoruz. Ülke genelinde uygulamanın olabilmesi için de bir düzenleme yapılmalı. Anadolu Otogarı ile ilgili görüşmeler Ramazan Bayramı sonrasına kaldı. Yapılacak görüşmeler ile arazi tahsisi konusunu çözüme kavuşturacağımıza inanıyoruz.
Yaz geliyor, umutlu olmak istiyoruz.
Herkesin 1 Mayıs Bayramını kutluyorum. ■
